Worsteling in de raad over regels op het strand

Dinsdagavond werd in de raadsvergadering lang stilgestaan bij regelgeving voor het strand. Het omgevingsplan strand lag namelijk voor waar een besluit over moest worden genomen. Er klonk kritiek over onderdelen van het plan maar ook of het stuk überhaupt wel klaar zou zijn om vast te kunnen stellen. Toch was vooraf eigenlijk al helder dat een ruime meerderheid met het stuk zou instemmen. Desondanks volgde er een ruim twee uur durende discussie.

Het bespreekpunt nam nagenoeg de hele avond in beslag. Net als twee weken terug tijdens de commissievergadering van 10 januari, na kritiek van een grote stakeholder in het participatieproces, Niels Priester (Strandpachtersvereniging), over de onduidelijkheden die blijven bestaan. ‘Niet besluitrijp’ was toen de tendens van de avond. Die kritiek vormde de basis van de discussie over het bespreekstuk zoals dinsdag op de agenda van de raadsvergadering stond.

De fractie van de PVV kreeg als eerst het woord. Zij hadden namelijk een amendement aangekondigd. In dit stuk werd het college verzocht om vuurkorven toe te staan op de paviljoens van het naaktstrand. In het omgevingsplan was opgenomen dat vuurkorven puur ter sfeer verhogende functie op het hele strand niet meer toegestaan zijn. Onder meer vanwege overlast van rook voor omwonenden en dat sfeer ook op een andere manier te bereiken is.

Marco Deen bepleitte een uitzondering op de regel. “Argumentatie over gezondheid van omwonenden gaat hier niet op, want er woont niemand omheen. Ook de veiligheidsrisico’s lijken beperkt. Los daarvan mag je wel barbecueën op het strandpaviljoen, dus waarom geen vuurkorf?” Deen vond veel raadsfracties aan zijn zijde. Hieruit trok men tevens de conclusie dat er misschien eens gekeken moet worden wat de gemeente wel en niet wil specifiek op het strand zelf. Een aanpassing van de APV zou hier een eerste stap in kunnen zijn.

Vervolgens was het aan Jong Zandvoort om hun inbreng te doen. Zij bleven kort maar duidelijk: het was voor ons een hamerstuk en dat blijft het, aldus Jerry Kramer. Hij wachtte de verdere discussie af om op in te gaan. OPZ benadrukte dat er een afgewogen proces aan dit plan ten grondslag lag. “Zeker wat betreft de participatie. Verschillende partijen hebben ook zienswijze kunnen indienen.” Daarnaast zei de partij dat het omgevingsplan een dynamisch stuk is dat niet stilstaat en dus beïnvloedbaar is met de tijd.

Zorgen
In de commissievergadering twee weken terug trok coalitiepartij CDA aan de rem. Voortbordurend op het argument dat het plan niet besluitrijp zou zijn. Nu sloeg de partij opvallend genoeg een andere toon aan. “Er zijn immers ook genoeg positieve punten te noemen voor het plan”, aldus Kevin Stephan, die de balans had opgemaakt en even later toch voor het omgevingsplan zou gaan stemmen.

Maar de fractievoorzitter worstelde al vertellende zichtbaar met de afweging die hij maakte. Want volgens hem blijft het spannend: “Wij experimenteren met nieuwe wetgeving meteen met onze belangrijkste economische motor.” De GPR-score, een duurzaamheidsmeetinstrument, zou onvoldoende zijn besproken met belanghebbenden. Hij greep het dynamische karakter van het document aan om binnenkort met voorstellen te komen om aanpassingen aan te brengen waar nodig. Stephan wees daarbij op de geplande behandeling van de nieuwe toeristische versie over enkele maanden.

GPR-score
VVD voorman Sven Drommel zette zijn vraagtekens bij de onvoldoende ervaring in de praktijk met de GPR score (een meetinstrument voor de duurzaamheidscore). “Om toeristen met open armen te kunnen ontvangen, moet dit geen obstakel gaan vormen.” Hij vroeg om verheldering op dit punt en deed een suggestie om ondernemers die een stapje extra zetten te belonen.

Haken en ogen
Karim el Gebaly vertegenwoordigde de zorgen van GroenLinks. Er zitten volgens hem nog te veel haken en ogen aan dit plan. “Als zelfs een van de belangrijkste stakeholders in dit proces, in de persoon van Niels Priester, duidelijke signalen afgeeft, vind ik dat we hier naar moeten luisteren.” Hij zocht duidelijk naar ruimte voor uitstel van dit omgevingsplan.

De partij verzette zich ook, net als veel andere partijen deze avond, tegen de GPR-score. El Gebaly vroeg zich hardop af of dit wel de juiste manier is om de duurzaamheidsambities te bereiken. “Denk aan investeringsrisico’s voor ondernemers. Is hier wel goed over nagedacht en hebben we hiermee de goede tool te pakken?”

Ook PvdA vond het op dit moment gerechtvaardigd om nog niet te besluiten over het omgevingsplan strand. “Totdat bijvoorbeeld iets als een toeristische visie er ligt, waarmee onder andere het plan voor een watersportcentrum aan het strand concreter wordt”, stelde Maaike Koper voor.

“Iets dat voor 20 jaar voor een belangrijk deel vastligt, moet klip en klaar zijn. De mate van onduidelijkheid die blijkbaar leeft bij bijvoorbeeld ondernemers, maakt het onzeker.” De stip op de horizon ontbreekt, betoogde Koper. Zij doelde hier niet alleen op de strandpachters aan het ‘textiel strand’, maar zeker ook de paviljoenhouders op het naaktstrand. Zij pleitte daarnaast wederom ervoor om op het thema duurzaamheid niet uit te gaan van haalbaarheid, maar hoge ambities te stellen gericht op de toekomst. De partij stelde voorafgaand aan de vergadering technische vragen over het effect voor strandpachthouders als de GPR-score in plaats van 7 naar 8 zou worden gezet.

ZEE sloot zich grotendeels aan bij de gegeven kritiek. Mirko Gerrits benadrukte als laatste spreker in eerste termijn nogmaals de toegankelijkheid van het strand. En dat er op een creatieve manier gekeken moet worden naar de duurzaamheidsopgave aan het strand. “Een gedeeld stroomnet op zonnepanelen, kan efficiënter werken in plaats van het op daken van strandtenten te realiseren.” Gerrits verwees hiermee naar dit voorbeeld van een collectief zonnedak dat op Texel zich heeft bewezen.

Dynamisch plan
Inmiddels was het de beurt aan wethouder Martijn Hendriks om de raad van beantwoording te voorzien. Hendriks benadrukte de dynamische insteek van het omgevingsplan. “Hier passen de bestaande of toekomstige visies en beleidsstukken prima in. Het stuk is daar flexibel genoeg voor. Als we nu op de rem trappen, komen we in een neerwaartse spiraal van wachten.”

De portefeuillehouder meende bovendien dat het stuk in voldoende mate recht doet aan de balans tussen bewoners en ondernemers die bij de totstandkoming van dit stuk leidend is geweest. “Een nieuwe of andere manier van participatie zou hier niet veel aan veranderen. Men is voldoende gehoord”, betoogde Hendriks. “Dat we het niet iedereen naar diens zin kunnen maken, is een ander verhaal.”

Hij reageerde hierbij direct op het verwijt van het CDA dat stakeholders niet goed betrokken zouden zijn bij de totstandkoming van de GPR score. “Klinkklare onzin verkondigt het CDA hier. Het is notabene in een zienswijze vanuit de stakeholders een onderwerp van gesprek geweest.” De wethouder maakte zijn verhaal rond met te zeggen dat het betrekken van belanghebbenden een continue proces is dat ook na besluitvorming niet stopt.

Oneens over procesverloop
Er volgde een aantal interrupties op de woorden van de wethouder. El Gebaly (GroenLinks) expliciteerde het verschil tussen gehoord zijn en gehoord worden. Kramer (Jong) stelde daarop de vraag waar het dan volgens hem aan ontbreekt. “Het gaat om het gevoel dat bepaalde partijen over hebben gehouden aan het afgelopen traject, met name de laatste maanden. Er moet ergens tekort zijn geschoten.” Wethouder Hendriks reageerde dat hij moeilijk het gevoel dat bij mensen leeft kan beïnvloeden en herhaalde nogmaals dat het proces tot op het eind zorgvuldig is doorlopen.

PVV’er Marco Deen sloeg aan op het woord ‘dynamiek’. “Hoe statisch is dit document nog als zo los lijkt te worden omgegaan met het dynamische karakter. Zijn het bijvoorbeeld automatische aanpassingen die worden doorgevoerd n.a.v. een visie?” Hendriks hield het kortgezegd op dat ‘alles in beweging is’. Zeker iets als een omgevingsplan staat niet stil, stelde hij, “wel stellen we hiermee duidelijke kaders. Visies moeten op hun beurt inpassen.”

Tweede termijn
Er ontstond veel discussie in de tweede termijn aan de kant van de raad. Jong ging in op de kritiek op de participatie. “Je zou zelfs kunnen spreken van overdreven participatie op dit stuk”, aldus Jerry Kramer. Ook sprak Kramer GroenLinks aan op de ‘lage duurzaamheidsambitie’ van de partij. El Gebaly voelde zich, niet voor de eerste keer, “bewust verkeerd begrepen”. “Wat ik heb gezegd is dat de GPR score niet de goede weg is. Er moet gekeken worden naar alternatieven.”

Het CDA benadrukte wederom de overwegingen, maar toch het belang om in te stemmen met het stuk. Marco Deen (PVV) constateerde enige vertwijfeling. “Volgt het CDA niet gewoon de lijn van het coalitieakkoord terwijl de mitsen en maren eigenlijk zwaarder wegen voor de partij?” Als reactie hierop herhaalde Kevin Stephan nog maar eens zijn eerder genoemde argumenten. “Daarnaast hebben wij twee weken gehad om nog eens goed na te denken over onze positie”, voegde hij er aan toe. Ook GroenLinks was verward over de tegenstrijdigheid in de argumentatie van Stephan.

PvdA’er Maaike Koper constateerde dat er veel technische vragen in het debat voorbij waren komen. Dat duidde volgens haar ook op politieke vraagtekens. “Als je niet vanaf het begin samen optrekt, kom je tegenover elkaar te staan. Dat zien we in Den Haag.” De stip op de horizon was Koper nog niet helder geworden. Zij was dan ook niet gerust op het onzekere karakter van het document.

OPZ hield voet bij stuk en vond de kritiek op de participatie onterecht. “Dit doet geen recht aan het proces, waaraan ook tijdens corona aan vast is gehouden”, aldus Belinda Göransson.

Wethouder Hendriks verdedigde tot slot met soortgelijke argumentatie de kritiek. Na stemverklaringen van alle raadsfracties, wat op zichzelf best uniek is, werd het omgevingsplan strand na ruim twee uur vergaderen door een ruime meerderheid aangenomen: 13 voor (Jong, CDA, OPZ, VVD en PVV) en 4 tegen (GL, D66, PvdA en ZEE). Het amendement van de PVV over de vuurkorven kon ook op ruime steun rekenen, behoudens GroenLinks en PvdA.

Marsmallows
Nog een laatste opmerking: het ging tijdens deze vergadering ruim een kwartier over of het toegestaan is om marshmallows te bakken op het strand en bij paviljoens. Daar is deze politiek verslaggever in dit stuk niet op in gegaan, alhoewel die discussie misschien wel het ietwat rumoerige verloop van de dinsdagavond symboliseerde…

Jelmer Koper