Mysterie rond graf van Paulus Loot onthuld

Op 31 maart verzamelden de werkgroep Paulus Loot en gespecialiseerde medewerkers van Spaarnelanden zich in de Protestantse kerk. Het doel van hun bezoek: bevestigen dat Paulus Loot, Heer van Santvoort, echt in de dorpskerk ligt begraven. Met speciale apparatuur en veel respect voor de overleden persoon werden het een paar spannende uurtjes. 

De rijke koopman Paulus Loot kocht in 1722 de Ambachtsheerlijkheid Santvoort voor 10.000 florijnen. Mede door zijn aankoop heeft Loot bijgedragen aan de vooruitgang van het arme vissersdorp naar een welvarende badplaats. Over Heer van Santvoort Paulus Loot is niet zoveel informatie in de geschiedenis te vinden, er is zelfs geen portret of afbeelding van hem. De vraag: “Ligt hij wel echt in de door hem gebouwde graftombe van de Zandvoortse dorpskerk begraven?” werd terechtgesteld.

Begrafenis

De begrafenis van Loot staat beschreven in een oude memorie van de toenmalige onderwijzer, tevens lijkbezorger, koster en voorzanger IJsbrand Langeveld. Paulus Loot werd na zijn overlijden op 14 oktober 1753 vanuit zijn buitenhuis ‘t Klooster te Haarlem vervoerd naar Santvoort om bijgezet te worden in zijn graftombe in de dorpskerk waar zijn vrouw Margareta Quinoy en zijn schoondochter Elizabeth Barra van Keulen al lagen begraven. Op de voorzijde van de houten kist was met koperen spijkers de naam van Paulus Loot aangebracht. Met veel eerbetoon en onder het luiden van de kerkklok werd zijn kist, begeleid door tien dragers, in het zwart gekleed en met zeemansmutsen op, bijgezet in de grafkelder. De aanwezigen mochten na de begrafenis bij de schout Cornelis van der Mije zich melden voor een pintje en eten, “maar”, zo werd vermeld, “men mocht daarbij niet zingen of kijven”.

Eeuwen later werd afgelopen vrijdag, door toepassing van moderne techniek, met een camera aan een dunne kabel via een hengselopening van de marmeren bovenplaat de inspectie verricht. In eerste instantie was er geen resultaat te zien en sloeg de twijfel bij de aanwezigen toe. Zou, net zoals het lege graf van de Zandvoortse dwerg Simon Paap, ook dit graf een fabel zijn? Maar door iets verder te zoeken kwam het bewijs uiteindelijk tevoorschijn, een aantal letters in koperen spijkers vormde de naam Paulus op het schermpje van de camera. Alle aanwezigen slaakten een zucht van verlichting; het bewijs was geleverd. De kist is echt van Paulus Loot en hij ligt daar echt begraven.

Portret Paulus Loot

Een stukje van de sluier is opgelicht. Nu nog op zoek naar een afbeelding van Paulus Loot. Veel Zandvoortse kinderen en inwoners hebben meegedaan aan het verzoek om Loot in een of andere kunstvorm af te beelden. Op 7 april om 16.00 uur worden de kunstwerkjes in het Zandvoorts museum bij de nieuwe expositie ‘Beroemd in Zandvoort’ tentoongesteld en daar mag Paulus Loot zeker niet bij ontbreken.

Nel Kerkman